مسکن ها داروهایی هستند که معمولا برای کاهش درد و ناراحتی استفاده می شوند. در حالی که آنها در مدیریت انواع مختلف درد موثر هستند، آگاهی از عوارض مسکن های احتمالی که ممکن است همراه با استفاده از آنها باشد، ضروری است.
این عوارض جانبی به نوع خاص مسکن و عوامل فردی مانند سابقه پزشکی، دوز و مدت زمان مصرف می تواند متفاوت باشد. برای افراد بسیار مهم است که از این داروها تحت راهنمایی متخصصان مراقبت های بهداشتی استفاده کنند تا خطرات را به حداقل برسانند و ایمنی آنها را تضمین کنند.
سرفصل مطالب
مسکن ها چه می کنند؟
تمام دلیلی که ما احساس درد می کنیم به دلیل نحوه ارتباط بدن ما با مغزمان است. وقتی درد داریم، سیستم عصبی مرکزی سیگنال هایی را به گیرنده های مواد افیونی در مغز منتقل می کند. این سیگنال ها به ما کمک می کنند تا ناراحتی را که احساس می کنیم درک کنیم.
اما وقتی یک مسکن مصرف می کنیم، این دارو دو کار انجام می دهد: اول اینکه سیستم عصبی مرکزی را تحت فشار قرار می دهد و رسیدن سیگنال های درد به مغز را دشوارتر می کند. دوم، به گیرنده های مواد افیونی متصل می شود تا سیگنال های درد از بدن را مسدود کند. مسکنها همچنین باعث ایجاد احساس آرامش و سرخوشی میشوند و مانع از احساس دردهایی میشوند که قبلاً احساس میکردید.
مسکنهای قویتر مانند OxyContin – و همچنین مواد افیونی غیرقانونی مانند هروئین ، دقیقاً همین کار را میکنند، اما به روشی بسیار قویتر که میتواند به سرعت منجر به سوء استفاده و اعتیاد شود.
عوارض طولانی مدت مسکن
هر داروی مسکن دارای اثرات جانبی خاصی است، و تداخلات طولانی مدت ممکن است بر بدن تأثیرگذار باشد. در زیر، برخی از عوارض بلند مدت مسکن مرتبط با مصرف آن ها آورده شده است:
- آسیب به کبد: برخی از مسکنها، به ویژه اپیوئیدها مانند اوکسیکودون، مصرف طولانی مدت ممکن است به کبد آسیب بزند. مصرف بیش از حد پاراستامول نیز میتواند عوارض جدی بر کبد داشته باشد.
- آسیب به کلیه: برخی از NSAIDs میتوانند به کلیه آسیب برسانند، به خصوص در افرادی که قبلاً مشکلات کلیه داشتهاند یا دچار دیابت هستند.
- آسیب به معده و روده: NSAIDs ممکن است آسیبهای معده و روده، از جمله زخمها و خونریزیها، را افزایش دهند، به ویژه در صورت مصرف طولانی مدت یا در دوزهای بالا.
- تأثیر بر فشار خون: برخی از NSAIDs میتوانند فشار خون را افزایش دهند، که در برخی از افراد ممکن است مشکلات قلبی را تشدید کنند.
- تداخل با سیستم ایمنی: مصرف مسکنها ممکن است باعث تضعیف سیستم ایمنی شود و خطر ابتلا به عفونتها را افزایش دهد.
- افزایش خطر اعتیاد: مصرف طولانی مدت اپیوئیدها، به خصوص در دزهای بالا، ممکن است خطر اعتیاد و وابستگی به دارو را افزایش دهد.
عوارض کوتاه مدت مسکن
استفاده از مسکنها معمولاً به مدت کوتاه مدت درمانی جهت کاهش درد اجتنابناپذیر است. با این حال، حتی در مدت زمان کوتاه ممکن است عوارض کوتاه مدت یا اثرات جانبی ظاهر شود. برخی از عوارض مسکن در مصرف کوتاه مدت عبارتند از:
- آلرژی و حساسیت: برخی افراد ممکن است به مسکنها حساسیت نشان دهند و علائمی مانند آبریزش بینی، سرفه، قرمزی و خارش پوست را تجربه کنند.
- تهوع و استفراغ: مصرف برخی از مسکنها میتواند نتیجه در آوردن تهوع یا استفراغ باشد، مخصوصا اگر داروها با معده خالی مصرف شوند.
- خوابالودگی: بعضی از مسکنها، به ویژه اپیوئیدها، ممکن است دیزیگری (حالت خواب آلودگی) ایجاد کنند.
- سرگیجه و خوابآلودگی: برخی از افراد ممکن است در اثر مصرف مسکنها سرگیجه یا خوابآلودگی تجربه کنند.
- تأثیر بر توجه و کارکرد روانی: مصرف برخی از مسکنها میتواند تأثیراتی بر توجه و کارکرد روانی داشته باشد، به ویژه در افراد حساس یا در صورت مصرف مسکنهای قوی.
- تغییرات در ریتم مدفوع: مصرف مسکنها ممکن است باعث تغییرات در ریتم مدفوع شود، از جمله یا زیادی یا کمی شدن تعداد مدفوع.
- تأثیر بر فعالیت ریه: برخی از اپیوئیدها میتوانند بهطور مستقیم روی سیستم تنفسی تأثیر بگذارند و در موارد نادر، مشکلات تنفسی ایجاد کنند.
- افزایش خطر سقوط: مصرف مسکنها میتواند تأثیری در کاهش هوشیاری و پایین آوردن آگاهی داشته باشد، که ممکن است خطر سقوط و آسیب به خود را افزایش دهد.
- تداخل با رانندگی و کارهای دقیق: برخی از مسکنها میتوانند تأثیراتی بر رانندگی و انجام کارهای دقیق داشته باشند. استفاده از مسکنها ممکن است درخصوص افرادی که نیاز به حالت هوشیاری بالا دارند (مانند رانندگان) مشکلزا باشد.
انواع مسکن ها
هنگام مدیریت درد، انواع داروهای مسکنها یا داروهای ضد درد وجود دارد.
- آسپرین : یک NSAID است که همچنین دارای ویژگی ضد ایدز است.معمولاً برای درد، تب و درمان در بیماران با بیماریهای مبتلا به مانند آرتریت استفاده میشود.
- ایبوپروفن : NSAID است که بهطور عمده برای کاهش درد و بیماری در بیماریهای مختلف، از جمله مفاصل، استفاده میشود.
- ناپروکسن : داروی NSAID است که همچنین برای کاهش درد و ایجاد بیماریهای ناشی از مصرف مورد استفاده قرار میگیرد.
- پاراستامول : برای کاهش درد و درمان مورد استفاده قرار میگیرد. مهم ترین توصیه در مصرف پاراستامول این است که مصرف به میزان پیشنهاد شده را رعایت کنید. زیرا مصرف بیش از حد ممکن است باعث آسیب شود.
- کدئین : اپیودید ضعیف است و برای کاهش درد به شدت مورد استفاده قرار میگیرد.
- مورفین : یک اپیوئید قوی است که معمولاً برای درمان دردهای شدید مورد استفاده قرار میگیرد، به ویژه در بیماران مبتلا به سرطان یا بیماریهای خطرناک دیگر.
- اوکسیکودون : یک اپیود است که برای کاهش درد شدید در مدت طولانی نیاز به مسکن دارند، مورد استفاده قرار می گیرند.
نحوه استفاده از مسکن ها
مصرف درست مسکنها حائز مهم است تا از اثربخشی بهینه آنها استفاده کرده و احتمال خطری را کاهش دهد. در زیر چند نکته مهم در مورد مصرف درست مسکن آورده شده است:
- مشاوره پزشک: همیشه قبل از شروع هر نوع مسکن، به ویژه مسکنهای قدرتمند مثل آپیایدها، با پزشکان خود مشورت کنید. پزشک میتواند به شما در مورد نوع، مقدار، و مدت زمان مصرف راهنمایی کند.
- دقت در دوز: دقت کنید که دوز مسکن به دقت و توجه به دستور پزشک تعیین شود. مصرف مسکن به میزان بیشتر از مقدار مشخص شده میتواند به مشکلات جدی تبدیل شود.
- توجه به مدت زمان مصرف: مسکنها برای کاهش درد موقت استفاده میشوند. در صورت ادامه درد یا نیاز به مصرف مسکن بیش از چند روز، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
- استفاده از مسکن با غذا: برخی از مسکنها میتوانند معده را حرکت دهند. بنابراین بهتر است آنها را با یک وعده غذایی یا با شیر مصرف کنید تا احتمال تهاجم به معده کاسته شود.
- عدم مصرف همزمان مسکن با الکل: مصرف الکل همزمان با مصرف برخی از مسکن ها می توانند خطرناک باشند. الکل با برخی از مسکنها تداخل دارد و ممکن است افزایش دیگری داشته باشد.
- اطلاع از تداخلات دارویی: قبل از مصرف مسکن، به پزشک و داروساز اطلاع دهید که چه داروهای دیگری که مصرف میکنید و چه مشکلات سلامتی دیگری که دارید.
جمع بندی
استفاده از مسکن ها باید تحت نظارت پزشک متخصص باشد و هرگونه تغییر نامطلوب در سلامتی باید سریعاً به پزشک اطلاع داده شود. آگاهی از عوارض جانبی و مدیریت مسئولانه استفاده از آنها جنبه های حیاتی است. علاوه بر این، ترکیبی متفکرانه از رویکردهای درمانی مختلف و همسویی با نیازهای فردی میتواند به بهبود کیفیت کلی درمان کمک کند و در عین حال خطرات مرتبط با استفاده از مسکن را به حداقل برساند. حفظ ارتباط باز با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی برای اطمینان از مدیریت ایمن و موثر درد ضروری است.